Köken hikayeleri her yerde karşımıza çıkar.
Başarılı film serilerinin her birinde, en az bir bölümde başlangıca geri dönülerek, ana karakterin neden böyle biri olduğu anlatılır. Bazıları oldukça zayıftır: Kenneth Branagh'ın son uyarlaması Death On The Nile'da, Hercule Poirot'nun bıyığının köken hikayesi anlatılır.
Bu amaçla, 2025-2026 sezonunda Premier Lig'de yer alacak takımların nasıl ortaya çıktığını anlatmaya karar verdik. Kökenleri arasında kiliseler, fabrikalar, yerel konsey kararları, kriket kulüpleri, rugby kulüpleri, 'bandy ve shinty' kulüpleri, başarısız olan bir takımın küllerinden doğan birden fazla kulüp ve çoğu, gençlerin kışın yapacak bir şey araması nedeniyle kurulmuş kulüpler yer alıyor.
Bu hikayelerde entrikalar, gizli anlaşmalar, Victoria döneminin sağlıklı uğraşlara olan ilgisi, sınıf ayrımlarının aşılması, pub'larda yapılan toplantılar, kurucusunun bir stadyumu olduğu halde takımı olmadığı için kurulan bir kulüp, dünyanın en eski kulübü olduğunu iddia eden bir başka kulüp, öğretmenler, William Shakespeare, Charles Daft adında bir adam ve hayal edebileceğinizden daha fazla köpek yer alıyor.
Dünyanın en zengin ve en güçlü futbol ligini oluşturan kulüpler işte böyle kuruldu.
Arsenal
Günümüz Premier Lig kulüplerinin tüm kuruluş hikayeleri arasında, Arsenal'ınki hâlâ kararlı bir azınlık tarafından rahatsızlıkla karşılanan tek hikaye. Kulüp, Woolwich'teki Royal Arsenal silah fabrikasının işçileri tarafından Dial Square Futbol Kulübü adıyla kuruldu. Woolwich, bugün Londra'nın doğusunda bir banliyö, ancak 1800'lerin sonunda başkente olan yakınlığı sebebiyle Belçika'da da olabilirdi. Böylece, Henry Norris adında bir Muhafazakar Parti milletvekili bir fırsat gördü: Başlangıçta, zaten sahibi olduğu Fulham kulübüyle birleşmeyi önerdi, ancak 1913'te kulübü Londra'nın kuzeyindeki Highbury'de birkaç dönümlük bir araziye taşıdı.
Bu taşınma çok fazla muhalefetle karşılaştı, ancak Norris, iyi bağlantılara sahip bir adamdı ve birtakım güçlü adamlarla dost olması, bu taşınmasının gerçekleşmesine yardımcı oldu. Arsenal, İkinci Lig'deydi ve Birinci Dünya Savaşı da Norris'in planlarını bozdu. Ama iyi haberler de vardı: 1919'da savaş sonrasında lig yeniden başladığında Birinci Lig, 20 takımdan 22 takıma genişleyecekti, ama sorun, Arsenal'ın son İkinci Lig sezonunu beşinci sırada bitirmiş olmasıydı ve bu nedenle yükselmeye hak kazanmamış olmasıydı. Fakat yine de bağlantıları ona yardımcı oldu ve Norris, henüz arkadaşı olmayan karar vericileri etkileyerek, Arsenal'ın Birinci Lig'e yükselmesini sağladı... Üstelik Tottenham da küme düştü. Aradan 106 yıl geçmesine karşın, bazıları hâlâ bu duruma kızgın.
(1919-1920 sezonunda oynanan bir Arsenal maçından)
Aston Villa
Çoğu spor, özellikle de takım sporları mevsimseldir; bu nedenle yılın yarısında bir sporla uğraşmak çok güzel olsa da, diğer yarısı için başka bir şey bulmak gerekir. Villa Cross Wesleyan Chapel'daki yetişkin İncil sınıfının beyefendileri, yazları kriket oynayarak geçirdikten sonra bu ikilemle karşı karşıya geldiler. Rugby oynamayı düşündüler, ancak Villa Park'ın bugün bulunduğu yerden yaklaşık 1 mil uzaklıktaki Heathfield Road'da bir lamba ışığı altında efsanevi bir konuşmadan sonra, bunun yerine futbolu seçtiler. Böylece, 1874 yılında Aston Villa doğdu.
1870 yılında Midlands'a taşınan İskoç kumaş tüccarı Willaim McGregor, kulübün kurucuları arasında yer almıyordu, ancak 1877 yılında kulüp yönetim kuruluna katıldıktan ve üç yıl sonra başkan olmasının ardından, İngiltere'de organize futbolun ilk yıllarına damga vuranlardan olduğu iddia edilebilir. O dönemin diğer bazı köklü kulüplerine mektup yazan ve FA Cup'ın ötesinde, oyunun biraz daha yapılandırılmasının faydalı olacağını öneren kişi oydu.
"Her yıl, her seviyedeki futbol kulüplerinin dostluk maçlarına katılmaları ve hattâ dostluk maçları düzenlemeleri giderek zorlaşıyor," diye yazmıştı ve böylece, 1888'de Futbol Ligi kuruldu.
AFC Bournemouth
Bournemouth'ta futbol, 1870'lerden beri, esas olarak (Poppies de olarak bilinen) Bournemouth FC ve fabrikalar ile yerel gaz tesislerine bağlı bir dizi takım aracılığıyla varlığını sürdürüyordu. 1899'da, Boscombe St. John's Lads' Institute ile bağlantılı bir grup, Boscombe FC adında yeni bir futbol kulübü kurmak için bir araya geldi ve ilk 5-6 yılları boyunca esasen bir gençlik takımıydı bu. Hangi kaynağa inanırsanız inanın, takma adları olan Kirazlar, kırmızı formalarından veya ilk sahalarının yakınında yer alan kiraz bahçesinden geliyordu.
Sonunda, yetişkin futboluna geçtiler ve 1923'te Futbol Ligi'ne kabul edildiler; bu noktada isimlerini Bournemouth and Boscombe Athletic olarak değiştirdiler. 1970'lerin başına kadar varlığını bu şekilde sürdürdü, ardından AFC Bournemouth oldu ve bunun nedeni konusunda birbiriyle çelişen teoriler mevcut: Sadece ismi basitleştirmek, herhangi bir listede alfabetik olarak ilk sırada yer almalarını sağlamak; ya da Kevin Nash'in, kulübün tarihini anlatan kitabı, 'Cherries: The First Hundred Years'ta yazdığı gibi, başkan Harold Walker ve teknik direktör John Bond'un, daha 'kıtasal' bir his yaratmak ve formalarını Milan'dan ilhamla kırmızı-siyah çubuklarla değiştirmek istemeleriydi.
Brentford
Brentford hakkında, taraftarlar tarafından yeniden ele alınan ve şarkılarda kullanılan eski hakaret, onların sadece 'Hounslow'da bir otobüs durağı' olduklarıydı. Bu doğru olmasa da, kökleri bir tür kamu hizmetine dayanır. 1889'da Batı Londra'daki yerel meclis, St. Paul's olarak bilinen ve bugün hâlâ aynı yerde bulunan yeni bir yeşil alan açtı.
Oxford ve Cambridge pub'ında yapılan bir toplantıda konsey, arazide bir tür organize spor kulübünün bulunması gerektiğine karar verdi ve sekize karşı beş oyla kulübün rugby değil, futbol oynaması kararı verildi.
Ancak yerel kürek kulübünün iki üyesi, Archer Green ve John Henry Strachan, konseyin, işleri yoluna koymasını ve yeni kulüp için park alanını resmen onaylamasını sabırsızlıkla beklerken, bürokratik engellerin aşılmasını beklemeye lüzum görmediler. Kulübü konseyden bağımsız şekilde kurmak için çabaladılar, bu yüzden Brentford, kuruluışuna zemin hazırlayan bu mekanda hiç oynamadı.
1904'te Griffin Park'a taşındılar ve o noktada, yerel biz gazetenin 'B'ler' manasına gelen bir taraftar tezahüratını yanlış yorumlamasının ardından 'Arılar' lakabını aldılar ve 2020'ye dek orada kaldılar.
Brighton & Hove Albion
Yirminci yüzyıla girerken, Brighton and Hove bölgesinde birkaç farklı futbol kulübü mevcuttu. Brighton United, dağılmadan evvel birkaç yıl boyunca varlığını sürdürdü. Brighton and Hove Rangers ise küllerinden doğdu, ancak bir yıl sonra FA tarafından, tarihin unuttuğu nedenlerle soruşturulduktan sonra çöktü.
Ardından, United'ın eski hocası John Jackson, bir kez daha denemeye karar verdi ve Haziran 1901'de Seven Stars isimli pub, Brighton and Hove Guardian isimli gazetenin "bu kış eğlencesinin çok sayıda tutkununun" katıldığını bildirdiği bir toplantıya evsahipliği yaptı. Brighton and Hove United kuruldu, ancak bölgedeki bir diğer kulüp olan Hove FC, Tim Carder ve Roger Harris'in 'Seagulls!' isimli kulüp tarihçelerinde yazdıkları gibi, "'United' ekinin, kendileriyle profesyoneller arasında bir birleşme olarak yorumlanacağı ve bunun, kulüplerini ciddi şekilde etkileyebileceği" gerekçesiyle isme itiraz etti.
Kısa sürede Brighton & Hove Albion şeklinde değiştirildi ve Hove FC, bu durumdan yeterince memun kalarak, iki kulübün de saha paylaşımı konusunda anlaşmaya vardı. Her iki kulüp de, Hove'un taşınması ve birkaç yıl sonra kapanması öncesinde birkaç yıl boyunca Goldstone Ground'da ikamet etti. Albion, 1997 yılına kadar orada kaldı ve sonunda 2011'de, American Express Stadyumu'na taşındı.
Burnley
Bu listedeki birkaç kulüp, diğer spor kurumlarının yan kuruluşlarıdır ve genellikle, oyuncularının kışın formda ve meşgul kalmalarını sağlayacak bir şeye ihtiyaç duyan kriket kulüpleridir. Burnley ise biraz farklıdır. Burnley Rovers Rugby Kulübü, 1870'lerin başından beri varlığını sürdürüyordu, ancak 1882'ye gelindiğinde bazı üyeleri memnuniyetsizdi: Futbolun popülerliği artınca ve yakın çevrede birkaç kulüp daha kurulunca, oval topun yuvarlak topla değiştirilip değiştirilmeyeceği konusunda oylama yapmak üzere Bull Hotel'de bir toplantı düzenlendi.
Öneri kabul edildi, isimlerinden 'Rovers' ibaresi çıkarıldı ve Burnley FC adını aldılar. Bu, kasabada kurulan diğer kulüplere bir tür üstünlük sağlama girişimiydi (sonradan başarılı da oldu). Mevcut sakinlerin daveti üzerine Turf Moor'a taşındılar ve Burnley Kriket Kulübü kuruldu. Her iki spor da bugün hâlâ aynı bitişik alanlarda oynanıyor.
Burnley başlangıçta FA'e katılmamıştı çünkü profesyonel bir kulüptü ve o zamanlar böyle şeylere izin verilmiyordu, ancak Futbol Ligi'nin 12 kurucu üyesinden biriydi.
Chelsea
Normal şartlarda, bir futbol takımı kurulur ve ardından oynayacak bir yer bulmak zorunda kalınır. Fakat, Chelsea'de durum tam tersiydi. Yirminci yüzyılın başlarında, emlak işiyle uğraşan Joseph ve Gus Mears kardeşler, Londra'nın batısında, Londra Atletizm Kulübü'ne evsahipliği yapmış bir arazi satın aldılar; ancak Frederick Parker adlı yerel bir iş adamının büyük hayal kırıklığına uğramasına karşın, burayı bir spor tesisi olarak kullanmaya pek yanaşmadılar.
İşte tam bu noktada resmî olmayan bilgiler devreye giriyor. Rivayete göre Gus Mears, köpeğini gezdirirken, Parker da sahayı eski amacına uygun olarak korunması için onu ikna etmeye çalışmış ve köpeği bir ara Parker'ın bacağını ısırmış. Parker yılmamış ve konuşmasına aralıksız olarak devam etmiş. Bu da Mears'ı öyle etkilemiş ki, fikri değişmiş ve efsanevî futbol stadyumu mimarı Archibald Leitch'ten futbol, atletizm ve bisiklete evsahipliği yapabilecek bir mekan tasarlamasını istemiş.
Amaç, yakınlardaki Fulham'ı düşünerek, bir kiracı bulmaktı. Ama sahipleri Henry Norris (Arsenal bölümünden hatırlayacağınız gibi), yıllık 1.500 sterlinlik kirayı ödemeye yanaşmadı ve Leitch'i, Craven Cottage'ı yeniden geliştirmesi için işe aldı. Bu yüzden, Mears kardeşler, başka bir potansiyel kiracı aramak yerine kendi kulüplerini kurmaya karar verdiler. 10 Mart 1905'te Stamford Bridge'in (bugün hâlâ Butcher's Hook olarak anılan) karşısındaki Rising Sun isimli pub'da yapılan bir toplantıda Chelsea FC doğdu.
Crystal Palace
İşte bu ilginç bir hikaye. Yıllarca, Crystal Palace'ın kuruluşuna dair kabul gören versiyon, Crystal Palace sergi binasında ara sıra maç yapan bir takımın profesyonelleşip Güney Ligi'ne girmesinin ardından 1905'te kurulduğuydu. Crystal Palace adında bir takımın 1861 gibi erken bir tarihte maç yaptığı kabul ediliyordu, ama bu takım 1870'lerde fiilen dağıldı ve yeni versiyon, bu takımın devamı niteliğinde değildi.
Gelgelelim, birkaç yıl önce kulüp ve tarihçisi Peter Manning, yeni keşfedilen kanıtların, eski takımla bir bağlantı kurabileceklerini gösterdiğini söyledi ve bu nedenle kulüp, artık 1861'i kuruluş yılı olarak kabul ediyor. Bu mühim bir gelişme, zira dünyanın en eski profesyonel kulübü olarak kabul edilen takım, 1862 doğumlu Notts County'dir; yani Palace, artık bu ünvana sahip olma iddiasında bulunabilecektir.
Hepsi biraz yüzeysel aslında. Crystal Palace adında bir takımın ilk kez 1862 Martı'nda sahaya çıktığına dair kanıtlar var gibi görünüyor. Aynı ismi taşıyan kulüpten bazı kriketçiler, sergi merkezini yöneten Crystal Palace şirketi çalışanlarından oluşuyordu ve bir futbol takımı kurdular. Fakat, Manning'in araştırması bile, Bu Palace futbol takımının, 1800'lerin sonlarında bir süre faaliyet göstermediğini ve bazı ipuçlarını çekip bu takımla 1905'te kurulan takım arasında bir bağlantı olduğunu iddia edebilseniz de, kesinlikle aynı takım olduklarını söylemenin pek doğru olmadığını kabul ediyor.
Everton
Bu, sizi gafil avlamaya çalışırken yüzlerde kurnaz bir sırıtışla sıkça sorulan, klasik trivia sorularından biridir: Anfield'da oynayan ilk kulüp hangisidir?
Liverpool değil, Everton'dı, ama Anfield onların ilk evi de değildi. Bu yaza dek, şehrin iki kulübünün evleri arasında bulunan Stanley Park, 1870'te açıldı ve birkaç sokak ötedeki St. Domingo Metodist Kilisesi'ne bağlı bir grup gence yorulma ve Victoria dönemine özgü sağlıklı aktivitelerle meşgul olma fırsatı sundu. Başlangıçta kriketti, fakat 1878'de futbol da eklendi.
Ertesi yıl, kulübün ilk tarihçisi Thomas Keates'in açıkladığı gibi, mevcut isimlerini aldılar: "Kulübün oyuncuları çoğunlukla yabancı olduğu için, ismin, bölgenin ismi olan Everton olarak değiştirilmesine karar verildi."
1882'de bir mahkeme kararıyla Stanley Park'tan kovuldular ve futbol oynamak için 'kapalı bir alan' bulmaları gerektiğine karar verdiler. Sonunda, kulüp başkanı John Houlding'in, Anfield Road'un yanında bulduğu bir arsaya yerleştiler; ta ki kira anlaşmazlığı, onları yeni bir yuva bulmaya zorlayana dek. Anfield'da kalan yeni kulübü kuranlar, Everton ismini korumaya çalıştılar, ancak başarısız oldular: Liverpool adını aldılar ve Everton, sonraki 133 yıl boyunca maçlarını Goodison Park'ta oynadı.
Fulham
Sonradan Fulham FC adını alacak olan kulüp, resmen, St. Andrew Kilisesi cemaatinin, kilisenin adını taşıyan bir futbol ve kriket kulübü kurduğu 1879 yılında kuruldu. Ancak, 1883 yılında Stanley isimli bir takımla karşılaşana kadar, gerçekten rekabetçi futbol oynadıklarına dair hiçbir kanıt yok. St. Andrew'in ilk gerçek evi, kilisenin yakınındaki Star Road'daydı ve o dönemde ıslak bir dikdörtgen çim parçasından biraz daha büyük olduğu için, 'Çamur Göleti' olarak adlandırılıyordu.
Kısa süre sonra Putney Köprüsü yakınlarındaki yeni bir yere taşındılar ve bu dönemde kulübün adı, Londra'daki St. Andrew's adlı başka bir kulüple karıştırılmaması için Fulham St. Andrew's olarak değiştirildi. Nihayet, Ocak 1889'da isim kısaltılarak, sadece Fulham FC olarak değiştirildi ve kulüp, Thames Nehri'nin kuzey kıyısında yeni inşa edilmiş bir stadyuma yerleşti. Craven Cottage bugün oldukça farklı görünüyor, ama cazip yanlarından biri de, birinci ligdeki diğer stadyumların çoğundan daha orijinal görünüme sahip olması.
Leeds United
Leeds'te futbol, 1870'lerden beri varlığını sürdürüyordu ve sonraki birkaç onyıl boyunca bir dizi kulüp kuruldu, ancak hiçbiri 1904'te, bu öncülerden birkaçının kalıntılarından Leeds City AFC kurulana ve şehir merkezinin hemen güneyindeki Elland Road'da kendine yer edinene kadar kalıcı olamadı.
1912'de Herbert Chapman'ı teknik direktör olarak getirdiler, ama Birinci Dünya Savaşı'nın hemen ardından kulüp, Charlie Copeland adlı bir oyuncuyla yaşadığı anlaşmazlıktan kaynaklanan bir skandala karıştı. Copeland, kulübün, kendisine savaş sonrası maaş artışı sözü verdiğine inanıyordu ve 1919'da bu söz yerine getirilmeyince Copeland, diğer oyunculara bir dizi 'kayıt dışı' ödeme yapılması hususunda Futbol Ligi ya da FA'e şikayette bulundu.
Bu tür şeyler, teknik açıdan kurallara aykırı olsa da, o zamanlar alışılmadık bir durum değildi. Leeds City için felaket niteliğinde, varoluşsal bir sorun olması gerekmezdi. Ancak her ne sebeple olursa olsun, lig ve FA ortak komitesinin isteği üzerine, hesaplarını açmamayı tercih ettiler. Dave Tomlinson, 'Leeds United: Bir Tarih' isimli kitabında, "City, komitenin talebini yerine getirseydi, uygunsuz davranışlarını kabul eden diğer kulüpler gibi, muhtemelen kendilerine de hoşgörüyle davranılırdı," diye yazdı.
Nitekim, komite, City'ye sert bir şekilde yüklendi ve Futbol Ligi'nden ihraç edilip dağıtılacağını duyurdu. Chapman da dahil olmak üzere çeşitli yetkililer futboldan men edildi ve oyuncular açık artırmayla satıldı.
Kısa bir süre sonra, City'nin eski yöneticileri ve oyuncularından oluşan bir grup, yeni bir kulüp kurdu. Elland Road'daki yerini aldı ve Ekim 1919'da Leeds United, Midlands Ligi'ne katılmaya davet edildi.
Liverpool
İngiliz futbolunun en başarılı ve en romantik kulübünün, bir kira anlaşmazlığı nedeniyle kurulmuş olması tuhaf geliyor. Everton, 1888'de Futbol Ligi'nin kurucu üyelerinden biriydi ve o dönemde Anfield'da oynuyordu. Kulübün başkanı, John Houlding adında muhafazakar bir politikacıydı, ancak bu konuda belki daha da önemlisi, stadyumunun sahibinin o olmasıydı.
Everton, 1891'de ilk lig şampiyonluğunu kazandıktan sonra Houlding, Anfield'ın kirasını artırdı. Bu karar, kulüp üyeleri tarafından hoş karşılanmadı ve kulüp üyeleri, Houlding'i derhal kovup, Stanley Park'ı geçerek, bugün Goodison Park olarak bilinen Mere Green Field'a yerleşti.
Bira üreticisi olarak servet kazanan Houlding, anlaşmazlığın nedenini, kira sorunu değil, yazar John Williams'ın 'Red Men Reborn' adlı kitabında belirttiği gibi, siyasi rakiplerinin "alkol karşıtı fanatizmi" olarak gördü. Everton adında yeni bir limited şirket kurmaya ve kulübün tescilini elinde tutmaya çalıştı, ancak her iki girişim de başarısız oldu ve şirketin adını 'Liverpool Football Club and Athletic Grounds Company Limited' olarak değiştirmek zorunda kaldı.
Takımın hocası William Barclay dahil olmak üzere birkaç önemli ismi kadroda tuttu ve takım, 1893'te İkinci Lig'e yükselmeden önce Lancashire Ligleri'nde oynadı. Tom Watson yönetiminde, 1901 yılında, 20 lig şampiyonluklarından ilkine ulaştılar.
Manchester City
Çoğu futbol kulübünün ilk yıllarının kesin ayrıntılarını tespit etmek, çoğunlukla 1800'lerde olduğu göz önüne alındığında, bazen yeterince zordur. Ancak, Manchester City söz konusu olunca, özellikle 1920'de çıkan ve çok sayıda belge ile diğer materyali yok eden bir yangın sebebiyle bu durum daha da zorlaşıyor. Kesin olarak bilinen şey ise, Manchester şehir merkezinin güneydoğusundaki West Gorton'daki St. Mark Kilisesi'ni temsil eden bir takımın, ilk futbol maçını Kasım 1880'de Macclesfield'daki bir Baptist kilisesine karşı oynadığıdır.
İşsizlik sorunu ve yoksullukla boğuşan bölgede futbol, toplumsal kargaşayı önlemek amacıyla başlatılan bir dizi faaliyetten biriydi -- kriket, rugby ve 'işçi toplantıları' arasında futbol, kalıcı olandı. Sonraki birkaç yıl içinde kulüp, çeşitli değişiklikler geçirdi, adını Gorton Association FC ve ardından Ardwick olarak değiştirdi ve sonunda, 1894'te adını Manchester City adını aldı.
Bu, Manchester'ın şehir olarak gelişimine ayak uydurmak için, dönemin teknik direktörü Joshua Parlby tarafından yönlendirilen bir isim değişikliği kadar, bir marka değişikliğiydi de; bugün bildiğimiz kulübün resmî kuruluşu, Manchester Gemi Kanalı'nın açılışıyla aynı döneme denk geliyordu. Kulüp tarihçisi Gary James, 'Manchester -- the City Years' isimli kitabında, Parlby'nin "1894'te tüm Manchester'ın hissettiği gurura denk bir kulüp istediğini" yazmıştı.
Manchester United
Newcastle United
'United', İngiliz futbolunda en yaygın eklerden biridir: Mevcut ilk dört ligde 11 tane vardır, ancak bunların çoğu, Newcastle'dan daha gerçekçi nedenlerle seçilmemiştir. Bugün bildiğimiz kulübün geçmişi, Newcastle United'ın 1892'deki resmî kuruluş tarihinden önce, 1880'lerde kurulan bir dizi kulübe dek uzanmaktadır.
1881'de, Newcastle şehir merkezinin hemen dışında, Byker'daki Stanley Kriket Kulübü'nden bir grup oyuncu, bir futbol takımı kurdu ve şehrin doğu yakasının bazı bölgelerini de kapsayacak şekilde genişledikten sonra, 1882'de başka bir yerel kulüp olan Rosewood ile birleşerek, isimlerini Newcastle East End olarak değiştirdiler.
Şehrin diğer tarafında, mantıken Newcastle West End adında başka bir kulüp vardı. Bu kulüp, 1886'da, günümüzdeki St. James's Park'ın bulunduğu yere taşınmıştı. Fakat, 1892'de malî sıkıntıya girmişlerdi; nispeten küçük olan şehir, iki profesyonel futbol kulübünü geçindiremiyordu.
West End kapanınca, East End, St. James's Park'taki kira haklarını ve birkaç oyuncularını devraldı. Şehrin iki büyük kulübü bir araya geldikten sonra, isimlerini tekrar değiştirerek Newcastle United oldular.
Nottingham Forest
Futbol, daha sonra Nottingham Forest olacak kulübün temel meselesi değildi. Başlangıçta kulüp, bir grup bandy ve shinty oyuncusundan oluşuyordu (biri buzda, biri çimde olmak üzere, hokeyin bir nevi prototipleriydi), ancak 1865'te Nottingham'daki Clinton Arms'ta nispeten yeni bir spor olan futbolu oynamak için bir takım kurmak üzere toplandılar.
İlk evleri, şehir merkezinin hemen kuzeyinde, günümüze dek varlığını sürdüren ve hükümet kararnamesiyle spor ve diğer çeşitli aktivitelerin gerçekleştirileceği bir yer olarak tahsis edilen bir arazi parçası olan Forest Parkı'ydı. Kendine has isimlerinin kaynağı da işte burasıdır.
Notts County birkaç yıl önce kurulmuştu ve iki kulüp arasında bie geçiş dönemi vardı: Clinton Arms'ta bulunan 15 kulüpten en az üçü --Jason Scrimshaw, Walter Lymbery ve muhteşem bir isme sahip olan Charles Daft-- Notts ile bir şekilde bağlantılıydı.
Kulübün yakın tarihçesi 'Trailblazers'ta Matthew Oldroyd, kulübün kısmen, Notts'a rakip bir kulübün gerekliliğinin kabul edilmesi nedeniyle kurulduğunu öne sürüyor, ancak aynı zamanda özellikle Scrimshaw'un "Notts üyeleriyle aynı üst sınıf statüsüne sahip olmadığını ve Notts'un, futbolu yalnızca toplumun en üst kesimi için bir spor olarak algılamasından rahatsızlık duymuş olabileceğini" de belirtiyor.
Sunderland
Ondokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında, birçok kuzey İngiliz kasabasında futbol, İskoçlar tarafından popülerleştirildi. Sunderland'de de durum böyleydi; Ayr'lı bir okul müdürü olan James Allan, 1877'de Hendon Board School'da işe başladı.
İki yıl sonra Allan, James Hilton'ın 'Wearside To Wembley' isimli kitabında yazdığı gibi, "aldatıcı bir iş değildi. Sermaye desteği yoktu. Ana plan yoktu. Kulübün ilk toplantıları, sınıflarda yapıldı; ilk formaları kendilerince finanse edildi; ilk oyuncularu, neredeyse hepsi öğretmendi," diyen Sunderland ve Bölge Öğretmenler Birliği Futbol Kulübü adlı bir ekip kurdu.
Takım genişledi ve kısa süre sonra öğretmenlik mesleği dışından oyuncuları çekmek için, isimleri Sunderland AFC olarak sadeleşti. Ancak profesyonelliğe geçiş Allan için fazla geldi ve kendi kısa ömürlü takımı Sunderland Albion'ı kurdu. Sunderland başlangıçta mavi formayla oynadı, ardından kırmızı-beyaz parçalı, sonra da 1887'de kırmızı-beyaz çubuklu formaya geçti. Birkaç yıl sonra, Sunderland'de yer alan Newcastle Road'daki ilk yuvalarından, Roker Park'a taşındılar.
Tottenham Hotspur
Hotspur, oyunun en önemli eklemelerinden biridir; yalnızca benzersiz olduğu için değil, aynı zamanda, William Shakespeare'den esinlenen başka bir futbol kulübü var mı? Bugün bildiğimiz Tottenham Hotspur, eskiden aristokrat olan Percy ailesine ait bir arazide bulunan bir kriket kulübünden geliyor. Bu ailelerden biri, İskoç askerler tarafından savaşta hızlıca hücum etme isteği nedeniyle 'Harry Hotspur' lakabını alan Sir Henry Percy'ydi.
Beşinci Henry'ye karşı silaha sarılarak bunu kanıtladı ve Shakespeare'in aynı adlı oyununda ölümsüzleştirildi, ancak ne yazık ki 1403'teki Shrewsbury Muharebesi'nde öldürülerek kötü bir sonla karşılaştı.
Bu nedenle kulüp, başlangıçta Hotspur Kriket Kulübü olarak biliniyordu ve bir grup genç, kış boyunca nasıl vakit geçireceklerini düşünürken, şu anki evlerinden yaklaşık 100 metre uzaktlıktaki, şimdiki Tottenham High Road'da, bir gaz lambasının altında durup, futbol oynamaya karar verdikleri rivayet edilir.
Julie Welch, 'Tottenham Hotspur -- The Biography'de, "Takıma katılmak altı peniye mal oluyordu ve çocuklar ilk aidatlarını 5 Eylül 1882'de aldılar, bu tarih, Hotspur Futbol Kulübü'nün kuruluş tarihi olarak kabul edilir," yazıyor.
Gençler, yan kuruluş olan kulübe Northumberland Rovers adını vermeyi düşündüler, ancak kriket kulübünün adının farklı bir versiyonunda karar kıldılar ve sonunda, Batı Londra kulübü Hotspur FC ile sürekli olarak birbirlerinin postalarını almaları nedeniyle aralarındaki karışıklığı çözmek adına Tottenham adını eklediler.
West Ham United
Futbol, toplumun daha varlıklı kesimleri tarafından, işçi sınıfıyla bağ kurmak için sıklıkla kullanılmıştır ve West Ham United da tam olarak bu şekilde ortaya çıkmıştır. 1895 yazında, babasından kısa süre önce Doğu Londra'daki Thames Demir İşleri ve Gemi İnşa Şirketi'nin mülkiyetini devralan Arnold Hills, kendisi ve iş gücü arasında bir ortak zemin arıyordu.
Harrow okulunda futbol takımının kaptanlığını yapmıştı, bu yüzden parayı sağladı ve Dave Taylor adında bir ustabaşı, işçileri bir araya getirerek Thames Demir İşleri FC'yi kurdu. Bu şirket, sonunda Boleyn Ground olacak olan yerde yaklaşık bir mil uzakta, Hermit Road üzerindeki bir sahada ikamet etmeye başladı.
1898'e gelindiğinde takım, Güney Ligi'ne seçilecek kadar ciddileşmişti ve daha rekabetçi bir takım olmak için, Hills'in büyük üzüntüsüne rağmen profesyonel oyuncular transfer etmeye başladılar. Hills, takımı amatör bir kuruluş olarak görüyordu ve bir süre, biraz daha profesyonellik fikrine tahammül etse de, West Ham tarihçisi Brian Belton'ın yazdığı gibi, "takımın faaliyetlerinin artık çalışanları veya şirket için bir amaca hizmet ettiğine inanmıyordu".
Kulüp kısmen para toplama çabasıyla bağımsız, limited bir şirket haline geldi, ama bu nedenle artık demir işçiliğiyle ilişkilendirilemezdi; bu nedenle 1900'de kulüp resmen tasfiye edildi ve kısa bir süre sonra West Ham United olarak yeniden kuruldu. Belton'a göre, takımdan birkaç kişinin, Aston Villa oyuncularıyla oynadığı bir bahsi kazanması ve oyuncuların gerçek para yerine takımlarına formalarından bir miktar vermesi sayesinde, yeni bordo ve mavi renklerine kavuştular.
Wolverhampton Wanderers
Wolverhampton Wanderers, 1877 yılında, yakındaki Metodist kilisesine bağlı St. Luke's Okulu'nda okuyan John Brodie ve John Baynton adlı iki öğrencinin, kilise ve okulun adını verdikleri bir takım kurmasıyla ortaya çıktı. Brodie ve Baynton, yerel bir iş adamı ve spor tutkunu olan Alfred Hickman'dan maddi yardım istediler ve sonunda St. Luke's, Hickman'ın da forma giydiği ve kısaca Wanderers olarak bilinen bir kriket kulübüyle birleşti.
İsim değişikliği biraz isteksizce kabul edildi, ancak Patrick Quirke'in, 'Wolverhampton Wanderers'ın Kökenleri' adlı kitabında yazdığı gibi, kriketçiler safları sıklaştırdı. "Brodie, futbolcuların kriket takımıyla birleşme sırasında 'Wanderers' ünvanını benimsediklerini, çünkü kriket takımının ısrarcı olduğunu yazdı... Kriketçiler, 'sahalarına geldiğimizde, bize daha fazla fayda sağlandığını kararlılıkla savundular'".
Kentin adı kısa bir süre sonra eklendi ve 1888'de Wolverhampton Wanderers, Futbol Ligi'nin kurucu üyelerinden biri oldu. 1889'da Fa Cup finaline ulaştılar ve bu başarının getirdiği prestij, onları Molineux Grounds'ta yeni açılan bir mekanda ikamet etmek için ideal adaylar haline getirdi. O zamandan beri oradalar.
(Orijinali için şuradan.)
Yorumlar
Yorum Gönder