(Bu, 2017 All-Star öncesinde hazırlanmış bir sözlü tarih. O yüzden girişte yazılanlar güncel bilgi ve istatistikler falan olduğundan çevirmeye lüzum görmedim. Yazının içindeki verileri de ona göre değerlendirmeniz uyarısında bulunayım. Konuşanların iş ve mevkilerini de günümüze göre yeniledim İyi okumalar.)
İlk zamanlar: 1967
3 sayılık şut ilk kez 1961 yılında Amerikan Basketbol Ligi'nde kullanıldı. Ancak bu lig, bir yıl sonra kapandı. Bu uygulama, sonradan NBA ile birleşen ABA'de öne çıktı. ABA,1967-68 sezonunda üçlük şutu da kurallara ekledi.
Terry Pluto (Cleveland Plain Dealer köşe yazarı ve Loose Balls isimli ABA tarihini anlatan kitabın yazarı): NBA'i pazarlamak için milyonlarca dolar harcandı ama en iyi fikirlerden bazıları ABA'den çıktı.
Larry Bird (Hall of Fame üyesi Boston Celtics efsanesi): En çok topu hatırlıyorum, onun her zaman çok düzgün olduğunu düşünmüşümdür.
Pluto: Başlarda tamamen bir hileydi. ABA başkanı George Mikan çok az görebiliyordu, kalın gözlükler takardı. NBA maçları sırasında televizyonda topu görmenin zor olduğunu düşünüyordu. Kırmızı-beyaz-mavi renklerde bir topun daha kolay görülebileceğini düşündü.
Bird: Ben ABA ile büyüdüm. Billy Keller ve Lou Dampier'ı izleyerek. Orada çok daha fazla sayı atılırdı.
Pluto: İroni, üç sayılık şutu isteyen kişinin, 2.08'lik ve 'hook shot'larıyla ünlü birisi olmasındaydı. Fikir, taraftarların da empati kurabileceği şekilde, daha kısa insanları da oyuna çekme üstüne kuruluydu. 3 sayılık atış tamamen pazarlamayla ilgiliydi ancak bir silah hâline geldi.
NBA'e giriş: 1979
NBA, 1970-80 sezonunda sonsuza dek değişti. Bird ve Magic lige girerek en büyük rekabeti körükledi ve üç sayılık atış da nihayet benimsendi -- çizgi, tepede 7.2 metre ile diplerde 6.7 metre mesafedeydi. Bu ilk sezonda San Diego Clippers, üç sayı denemelerinde maç başına 6.6 deneme ile lig birincisiydi. Bir takım, bir akşamda ortalama 2.8 üç sayılık atış deniyordu.
Pluto: NBA'in ABA ile alakalı her şeyden tiksindiğini düşünüyorduk ama renkli top haricinde onların her şeyini aldılar.
Don Nelson (Hall of Fame üyesi NBA koçu): Beni buna gerçekten ikna eden kişi Doug Moe'ydu. ABA'de koçluk yapmıştı ve buna alışıktı. 1979 yazında Milwaukee'de yapılan toplantılarda bunun harika bir fikir olduğunu ve bir şans vermemiz gerektiğini söyledi.
Bird: Hiç çalışmazdık. Bir röportajda birisi bana, 80'li yıllarda koçumuzun üç sayılık atışlar için oyunlar hazırlayıp hazırlamadığını sordu. Bunu hiç düşünmezdik. 1980'e dönüp bakacak olursanız bunu pek kullanmadığımızı görürsünüz. Topu içeriye indirmek istiyorduk. Çok sayı bulmak istiyorduk ama üç sayılık atış bizim için verimli değildi. Takım arkadaşım Chris Ford, ligdeki ilk üçlük isabetini kaydettiğinde "Vay canına" demiştik. İdmanda biraz çalışmıştı ama yine de o şutun girdiğini görünce şaşırmıştık. Sonradan bunun ilk isabet olduğunu öğrendik.
Nelson: Buna alışmam biraz vakit aldı.
Pluto: Cleveland'daki maçlardan sonra World B. Free benimle 3 sayılık H.O.R.S.E oynardı. Oraya gidenek dek, çizginin ne kadar uzakta olduğunu anlamıyorsun. Sadece 1.88'lik boyuyla 9 metreden şutlar kullanabiliyordu. Bu aklımda yer etti. Olduğundan daha kolay gösteriyorlardı.
Nelson: Moe yapacağını söylediği her şeyi ve daha fazlasını yaptı. Oyunumuzu gerçekten değiştirdi bu.
Pitino Prensipleri: 1987
1987 yılında New York Knicks, üniversite takımı Providence'ı yönetirken 3 sayı çizgisini benimsemiş olan genç Rick Pitino'yu koçluğa getirdi. 1988-89'da, Pitino'nun ikinci sezonunda Knicks, maç başına 14 üçlük isabeti kaydetti, lig tarihinde çift haneli isabet ortalamalarını yakalayan ilk takım oldu ve üçlük şut, ligde işleri değiştiren bir unsur hâline gelmeye başladı.
Billy Donovan (Chicago Bulls koçu ve eski Providence guardı): Üniversite basketboluna üçlük çizgisinin geldiği ilk sezon, benim sezonumdu (1986-87). Bir maç için en kötü şeyin bu olduğunu, bunların maçı öldüreceğini, takımların bu şutları denemeye bile tenezzül etmeyeceklerini söyleyen çok büyük koçların olduğunu asla unutmayacağım. Pitino, NBA tecrübesi sebebiyle diğer yoldan gitti ve Hayır, maç başına 35 üçlük deneyeceğiz, olabildiği kadar çok" dedi.
Jeff Van Gundy (Yorumcu ve eski koç): Sanırım bu, onun Hubie Brown'a Knicks'teyken yardımcılık yapmasıyla başladı (1983-85): Çok olmasa da üçlük kullanırlardı. Bu oyunu üniversite basketboluna getirip Providence'ta geliştirdiği için övgü almıştı.
Terry Stotts (Eski Portland koçu): Pitino'nun tüm o öğrendiklerini kullanmaya başlamasının bir dönüm noktası olduğunu söyleyebiliriz.
Donovan: O zamanlar Koç Pitino'nun, oyunun çok ilerisinde olduğunu düşünürdüm.
Rick Carlisle (Indiana Pacers koçu ve eski Knicks guardı): Knicks'i yönettiği ikinci sezonda maç başına 14 üçlüğe kadar çıktılar. Herkes "Bu da nesi?" diyerek bakıyordu.
Stu Jackson (Eski Knicks asistan koçu ve eski NBA başkan yardımcısı): Buna hazırlanması zordu. Kadro ayarlamalarını buna göre yapıyorduk.
Çizgiyi kaydırmak: 1994-97
Pitino, 1989 yılında Kentucky'ye gitmek için Knicks'ten ayrıldı ve beş sezon boyunca ligde üçlük atışın gelişimi yavaşladı. Ama 1992-93'te 11 takım maç başına ortalama en az on üçlük denemesinde bulundu ve önceki sayı neredeyse üç katına çıktı. 1994-95'te NBA, üçlük çizgisini 6.7 metreye çekmek için üç yıllık bir deneye giriştiğinde lig, ilk 3 sayı patlamasına şahit oldu.1994-95 sezonunda NBA, Lig ortalaması, bir sezonda 9.9'dan 15.3'e çıktı.
Fred Hoiberg (Eski NBA oyuncusu): Bununla ilgili hatırladığım şey, kaç kişinin bu şutları denediğiydi. Hiç üçlük şut kullanmamış kişiler, onları bu konuda destekliyorlardı.
Bird: İnanamıyordum. Alonzo Mourning'in bile üçlük denediğini görmüştüm ve "Bu iyi bir şey değil" demiştim.
John Stockton (Hall of Fame üyesi oyuncu): Orijinal mesafe geri geldikten sonra, oyuncular uzun mesafede de kısa kadar yeterli görünüyordu.
Hoiberg: Nihayetinde varılan sonuç, alan kullanımını gerçekten etkilemesiydi. Herkes üçlüğün çekimine kapılmıştı... Muhtemelen lig böyle bir şeyi beklemiyordu.
Tim Legler (Eski NBA oyuncusu ve 1996 Üçlük Yarışması Şampiyonu): Bu şekilde, potaya çok yaklaşmadan da şut kullanabilirsin. Bu durum, o mesafeden şut atmak hususunda topu doğru yakalamayı önemli hâline getirdi.
Bird: Bir süre, boyu 1.80 civarında olan kısa guardlar için endişeleniyordum. Her şey daha da büyüyor gibiydi. Kısa boylular için hep endişelenmişimdir. Şimdi oyunumuzun gittiği yeri seviyorum.
D'Antoni ve Analizciler: 2000'li yıllar
2000'lerin başında NBA, oyunun oynanma şeklini değiştirmek için harekete geçti. Yıpratıcı, fiziğe dayalı savunma tarzı popülerlik kazanmıştı ve lig yönetimi, daha akıcı bir sistem istiyordu. Daha önce pek işe yaramayan, mesafeyi kısaltma girişimi yerine, fiziksel oyunu azaltmak için bir dizi değişiklik yapmayı seçtiler. Tüm bu değişikliklerin ortasında Suns, Avrupa'da sahayı geniş kullanmaya ve hızlı hücuma dayalı bir oyun uygulayan Mike D'Antoni'yi koçluğa getirdi.
Jackson: 2000 yılında, Phoenix'teki o komiteyle aynı odada bulunduğumu hatırlıyorum. Kural değişikliklerinin amacı sadece fizikselliği azaltmak değildi, aynı zamanda basketbol oynamak için gereken becerilere daha fazla alan açmak isteniyordu. 90'larda başarı, ağırlık odasında bench press'te kaç basabildiğinize bağlı hâle gelmişti. Vasıfsız ve yetersiz oyuncuları ligden çıkarmaya çalışıyorduk.
Van Gundy: D'Antoni ligdeki hücumu değiştirdi. Mesele ne oynattığı değildi, bunu hızlı oynatmasıydı. Vahşice değil ama çabuk, akıcı oynayan ve hücumların yüzde 90'ında erkenden pick-and-roll'ü kullanarak oynayan bir takım. Şu anda lige bakıyorsunuz ve neredeyse her takım böyle oynuyor.
Mike D'Antoni (Eski oyuncu ve eski Suns ve Rockets koçu, şu anda Pelicans'ta danışman): Şüphelerim vardı. Avrupa'dan ilk gelişimde, Denver'dayken geleneksel bir oyun anlayışı uyguluyordum. Avrupalı yanımı bir kenara koymuştum.
Alvin Gentry (Sacramento Kings koçu ve D'Antoni'nin eski asistanı): Beni işe aldığında ona şöyle dedim: "Mike, böyle oynanmaz. Bu ligde böyle kazanamazsın." O ise şöyle cevap verdi: "Eğer Avrupa'da böyle kazanabiliyorsan, burada da kazanırsın. En iyi oyunculara sahip olman gerek yalnızca."
D'Antoni: İkinci görevimde Phoenix ekibi arkamda olduğu için şanslıydım. Yolumdan dönmeyecektim. Muhtemelen bunu yapmamı bırakmayı sağlayacak insanlar vardı. Tanrıya şükür analizciler ortaya çıktı ve "Bu doğru" dediler.
Tom Thibodeau (New York Knicks koçu): Şöyle hesapladığınızda mantıklı geliyor.
Donovan: 3 sayı çizgisi, basketboldaki en büyük dengeleyicidir. Amerikan Futbolu'nda her touchdown yaptığınızda 6 yerine 8 sayı alıyorsunuz gibi. Oyunu tamamen değiştiriyor ve analizler gerçekten bunu kanıtladı.
Dennis Scott (NBA TV yorumcusu ve bir sezonda en fazla üçlük isabeti rekorunun eski sahibi): En iyi üçlükler, rakiplerin belini kıranlardır. Bir hücum ribaundu arkasından gelen üçlük, normalde bir takımın belini kırar.
Bird: Çeyrek sonlarında kullanmayı severim. Rakibi demoralize eder.
D'Antoni: Oyuncular bunu mümkün kılıyor. Kendilerine güvenleri arttıkça yüzdeler de arttı ve daha da anlamlı hâle geldi. Doğru oyunculara, doğru yönetime ve doğru zamanlamaya sahiptim. Her şey yerli yerine oturdu.
Gentry: Joe Johnson'ın "Ya, bu hiç eğlenceli değil. Köşede öylece duruyorum" dediğini hatırlıyorum. Ama sezon sonunda sayı ortalaması 17'ydi. Öbür sene 73 milyonluk teklif aldı. Ona "Joe, orada durmak hiç de fena değilmiş" dedim. D'Antoni, oyuncuların sistemine inanmasını sağladı. Çocukları bu şekilde oynayıp kazanabileceğimize inandırmak zorundaydı.
Steve Kerr (Golden State Warriors koçu ve eski Suns genel menajeri): Ve şimdi Rockets ile başka bir seviyeye doğru götürüyor. Bir maçta 60 üçlük deneyen bir takımı tahayyül bile edemezdim. Bence Mike, ligin şu anda takip ettiği tüm trendleri o Suns takımıyla kurdu.
David Fizdale (Eski Memphis Grizzlies koçu): Daha hızlı ya da daha patlayıcı yapamayacağını düşündüğünde ona biraz dinamit ekledi.
Devam Eden Büyüme: 2017 ve Ötesi
Houston Rockets bu sezon maç başına 39.8 üçlük atış deniyor ve bu, 2014-15'teki rekorlarından 8 atış daha fazla. Üst üste onikinci sezonda her takım ortalama 20 üçlük deniyor ve takımların maç başına ortalaması 26.9 -- 2006-07 sezonu ortalamasından 10 atış daha fazla.
Pluto: ABL ya da ABA'deki kimsenin, bu işin buralara geleceğini tahmin ettiğini sanmıyorum. Bağımlılık yaratıyor.
Bird: Ligde skorlar yükselecek ve hem de hızla yükselecek. İki ya da üç yıl içinde her takım maç başına en az 30-40 üçlük deneyecek, hattâ bazen 50 deneyecekler.
D'Antoni: En üst düzeyde verimli olmak için maç başına 40-50 tane kullanmalıyız.
Anthony Morrow (Emekli NBA oyuncusu): Memphis gibi şutlarıyla pek tanınmayan takımları görüyorsunuz, onlara karşı üçlük çizgisini korumanız gerekmiyordu. Şimdi ise Marc Gasol bile oralardan şut sokuyor. Zach Randolph köşeden üçlük yolluyor. Bence tüm lig bu yönde ilerliyor ve bunun, oyun için iyi bir şey olduğunu düşünüyorum.
Nelson: Oyun için iyi olacağını düşünmüştüm, çünkü penetre için alan açacaktı ancak bugünkü etkiye sahip olacağını hiç düşünmemiştim. Yavaş ve içeriden oynayan bir takımın şampiyon olabileceğini sanmıyorum. Her ikisine de sahip olabilirsiniz, ancak üçlük konusunda iyi değilseniz muhtemelen artık kazanamazsınız.
Morrow: Bu işin sonunda Steven Adams'ın da köşe üçlüğü deneyeceğini hissediyorum.
Fizdale: Artık üçlükleri savunmanın bu kadar zor hâle gelmesi inanılmaz bir şey.
Van Gundy: Eskiden hücumda oldukça iyi ve savunmada harika isen şampiyonluk için rekabet edebilirdin. Şimdi eğer sadece hücumda yeterliysen hiç şansın yok.
Pluto: ABA'de hiç bahsetmedikleri şey, üçlüklerin nasıl savunulacağıydı. Eğer bunu yapmanın bir yolunu bulamazsanız, bazı takımlarla oynarken birden kendinizi 20-30 sayı geride bulabilirsiniz.
Jackson: Sanırım şimdilerde, çok fazla üçlüğün kullanıldığı bir baskı noktasına yaklaşmaktayız. Şu anda, üçlük girişimi konusunda ligde sonuncu olan Chicago Bulls'un 20 civarı üçlük kullandığı bir dönemdeyiz. 1999-2000 sezonunda bu istatistikle lig lideri olurlardı.
Van Gundy: Sahayı genişletip, köşedeki çizgiyi biraz geriye çekerek eşit mesafeli bir çizgi hâline mi getiriyorlar? Daha fazla denge sağlamaya çalışmak için mi çizgiyi geriye çekiyorlar? Alan savunması kurallarını mı değiştiriyorlar? Üçlük denemelerinin azalması için bir faktör olacağını sanmıyorum ancak keşke iki sayılık şut da analitik olarak hâlâ sağlam bir atış olarak görülse.
Bird: Birkaç yıl önce alan paylaşımı sebebiyle sahayı genişletmekten bahsediyorlardı. Artık bu sorunu yaşamıyorlar. Oyun gelişti. Üç sayılık atışın bununla çok ilgisi var.
Pluto: 4 sayılık atışı tartıştılar. NBA'in bu yola gireceğini sanmıyorum... Ama ya girselerdi?
(Orijinali için şuradan.)
Yorumlar
Yorum Gönder